Astik Ağa (1840-1913)

28.06.2017

4.085

Asıl adı Asadur Hamamcıyan olan Asdik Ağa bir Ermeni vatandaşımızdır ve 1840 yılında İstanbul’da doğmuştur. İlk musiki derslerini dayısı Mofses Papazyan’dan aldı. Daha sonra Aris Dakes Ohannesyan’dan bilgisini ilerletti. İyi Hamparsum notası bilirdi. Hıdivlerin davetlisi olarak uzun yıllar Mısır’da yaşadı; hem Kahire sarayında hanendelik yaptı hem de cariyelere ders verdi. Musiki çalışmalarına çok erken yaşlarda başlayan Asdik Ağa iyi bir hanende olması ve bildiği eserlerin çokluğu ile ün yaptı. Bu özelliği ile “Said Halim Paşa Koleksiyonu” için binlerce Türk Musiki eserini notaya aldı. Piyasada hanendelik eder, sanatsever zenginlerin ve devlet adamlarının konaklarına derse giderdi. Çok öğrenci yetiştirmiştir.

Türk Musikisi’ni çağının ustalarından öğrenip kavramış, günümüzde de zevkle okunup çalınan güzel eserler bestelemiştir. Nikoğos’tan sonra devrinin en muvaffak bir şarkı bestekarıdır. Fakat o aynı zamanda büyük formlarla da meşgul olmuş ve Hacı Arif Bey’in vücuda getirip en güzel şarkılarını bestelediği kürdilihicazkar makamına iki beste, bir ağır semai ve bir de yürük semai ilave etmek denemesinden kendini alamamıştır. Asdik’in bu eserlerinde an’anevi uslubdan ziyade bir şark renk ve kokusu kendini daha kuvvetle hissettirir.

Saz ve söz eseri bestekarıdır. Elimizde bulunan iki peşrevinden, muhayyerkürdi makamından olanı küçük bir eser olmasına rağmen, bu makamın bütün inceliklerini belirten cidden güzel bir peşrevdir. Söz eseri olarak iki beste, bir ağır semai, bir yürük semai ve geri kalanı şarkı olmak üzere kırk kadar eseri biliniyor. Ermeni kilisesi için de eserler bestelemiştir. Asdik Ağa 1913 yılında İstanbul’da ölmüştür.

Dr.M.Nazmi Özalp-Türk Musikisi Tarihi kitabından alınmıştır.

Acemaşiran-Hüsnü güzel bir nec civan

Beyati Araban-Artmada nazı o mesti nazımın

Hicaz-Çeşm-i mahmûrun sebeptir nâle vü feryadıma

Hicaz-Zülfüne dil-besteler zülf-ü perişanın kadar

Hicazkâr-İlk görüşte sevdi gönlüm seni nazlı güzelim

Hüseyni-Geçti o zevk ile geçen çağlarım

Karcığar-Bikes ü biçâreyim ah ağlarım

Karcığar-Ey felek bâri bırak ki yanayım ağlayayım

Karcığar-Haklıyım ger arşa i’sâl eylesem efgânımı

Karcığar-Hasta-i gamdır şifâ ister gönül

Karcığar-Nihan oldu gözümden bestekârım