Acem’li Yegâh Makamı

b-Seyri: İnicidir.

c-Dizisi: Yerinde Beyâti makamı (Uşşak dörtlüsü + Bûselik beşlisi) dizisine Yegâh perdesindeki Bûselik beşlisinin eklenmesinden meydana gelmiştir.

d-Güçlüsü: Yegâh makamında olduğu gibi Nevâ perdesi bu makamda da güçlü perdesidir. Makamın yarım kararı bu perdede Bûselik çeşnisiyle yapılır.

e-Asma Karar Perdeleri: Yerindeki Beyâti makamının asma kararları bu makamda da aynen kullanılır. Özellikle Segâh perdesinde Ferahnâk beşlisi veya Segâh üçlüsüyle, Dügâh perdesinde yalnızca Uşşak çeşnisiyle, Rast perdesinde yalnızca Rast çeşnisiyle ve Hüseyni Aşirân perdesinde de Kürdi çeşnisiyle asma kararlar yapılır. Görüldüğü gibi, bu makamda Irak ve Eviç perdeleri yoktur. Çünkü Yegâh’da Rast dizisi ve yerinde Nevâ makamı dizisi bu makamda kullanılmayıp, yerindeki Beyâti dizisi ve Yegâh’da Bûselik beşlisi kullanılmıştır. Dolayısıyle asma kararlarda da bâzı özellikler olacaktır ve asma karar imkânı Yegâh makamı kadar çok olmayacaktır.

f-Donanımı: Beyâti makamı gibi si için koma bemolü donanıma yazılır.

g-Perdelerin T.M.deki isimleri: Pestten tize doğru: Yegâh, Hüseyni Aşirân, Acem Aşirân, Rast, Dügâh, Segâh, Çargâh, Nevâ, Hüseyni, Acem, Gerdâniye, Muhayyer’dir.

h-Yeden’i: Portenin altındaki bakiye diyezli do Kaba Nim Hicaz perdesidir.

ı- Genişlemesi: Acem’li Yegâh makamı genel olarak genişletilmemiştir. Fakat az da olsa genişletilmesi gerekir. Beyâti makamı gibi genişetilebilir. Bununla berâber genişlemiş olarak kullanmak pek de doğru değildir. Esâsen 13 seslik bir diziye sâhiptir.

i-Seyir: Yerinde Beyâti makamı ile seyre başlanır. Diziyi meydana getiren çeşnilerde karışık gezinildikten sonra, güçlü Nevâ perdesinde Bûselik çeşnisiyle yarım karar yapılır. Yine karışık gezinilerek Dügâh perdesinde Uşşak çeşnisiyle Beyâti makamı sona erdirilir. Şüphesiz ki bu arada gereken yerlerde gerekli asma karar perdeleri de gösterilecektir. Nihâyet Yegâh perdesindeki Bûselik beşlisine geçilir ve bu beşli ile Yegâh perdesinde yedenli tam karar yapılır.