Emin Ongan (1906-1985)

Emin Ongan 1906 yılında Edirne’de doğdu. Cerrah Kolağası Ahmed Bey ile Çapanoğulları’ndan Zehra Hanım’ın oğludur. Ailesi Balkan Savaşını takiben İstanbul’a gelerek Üsküdar’a yerleşti.İlk öğrenimini Ravza-i Terakki Mektebi’ nde tamamladıktan sonra geri Edirne’ye geldiler. Ortaokulu ve liseyi Edirne’de okudu. Daha sonra yeniden İstanbul’a gelerek Üsküdar’da oturdular. Bir süre serbest çalıştı ise de 1936 yılında Tekel Tütün Genel Müdürlüğü Muhasebe Teknik bölümünde memur oldu. 1945 yılında sınavsız olarak İstanbul Belediye Konservatuarı’na girdi. Burada hem keman sanatkarı, hem de koro şefliği gibi görevlerde fahri olarak çalıştı. Üç yıl süren bu hizmetten sonra, memuriyeti sebebi ile konservatuardan istifa etti. 1 Eylül 1951 tarihinde saz sanatkarı olarak İstanbul Radyosu’na alındı. 1955 yılına resmi görevlerinden ayrılarak, yeniden konservatuardaki kadrosuna döndü. Uzun yıllar Üsküdar Musiki Cemiyeti’ne başkanlık ederek, pek çok öğrenci yetiştirdi. 2 Şubat 1985 tarihinde öldü. Üsküdar Doğancılar Camii’nde kılınan namazdan sonra 4 Şubat 1985 tarihinde Karacaahmed Mezarlığı’nda toprağa verildi.

Titiz tabiatlı, yavaş hareketli, kolayca sinirlenen bir yapıda olan Ongan, sanatta disipline taraftar olan bir kimseydi. Son yıllarda keman çalmayı bırakmıştı. 1930 yılında evlenen sanatkarın bir erkek çocuğu bulunuyor.

Musikiye hevesi küçük yaşında belli olmuş, musiki çalışmalarına ağabeyinin kemanını gizli gizli çalarak başlamıştı. İlk musiki hocası Neyzen Yusuf Paşa’nın oğlu Mızıkalı Celal Bey’dir. Bundan sonra Bestenigar Ziya Bey’den makam, usul ve repertuar dersleri aldı. Hanende Arap Cemal’den hayli eser meşketti. Notayı Edip Nazım Bey’den öğrendi.Biraz ilerledikten sonra amatör topluluklarda çaldı. Toptaşı İlkokulu’nda musiki öğretmenliği yaptı. 1926 yılında Üsküdar Musiki Cemiyeti’ne girdi. O zamanlar bu toplulukta Nubar Tekyay, Selahaddin Pınar, Kanuni Ama Sıdkı, Tanburi Hafız İzzet Gerçeker, Halil Can, Udi Ethem Güner, Neyzen Emin Aköze, Kemani Kemal, Kemani Rüşdü, Kemani Cevad, Zühtü Bardakoğlu, Santuri Cezmi gibi sanatkarlar bulunuyordu. Bu yıllarda piyasada da çalmıştır.

Emin Ongan yüzyılımızın Türk Musikisi bestekarları arasında müstesna bir yer tutar. Eserlerinde geleneksel şarkı bestekarlığının kurallarına bağlı oluşu ile dikkat çeker. Makamlarımızın seyir ve hareketini belirtmesi yönünden kusursuz gibidir. Bilinen eserleri üç saz semaisi ile doksan kadar şarkıdan ibarettir.

Dr.M.Nazmi Özalp-Türk Musikisi Tarihi kitabından alınmıştır.

Sevkefza Beni Yaktin Yanasin Sende

Bestenigar Perisan Halin Oldum Sormadin Hali Perisanim

Acemkurdi Deli Gonlum Bilmem Ki Neden Hic Uslanmiyor

Kurdilihicazkar Bunca Cevrinle Gonul

Mahur Askinla Harab Gonlume Gel

Hicaz Mest Iken Agusa Gelmez

Suzinak Hasretle Yanan Kalbime Yetmez Gibi

Suzidil Kiminle Hasbihal Eyler

Suzinak Feryad Ederim Halime Imdad Edecek Yok

Nihavend Pare Pare Eyledi Gamzen Deruni Kalbimi

Huzzam Anilsin Yar Ile Bir Yerde

Ussak Sensiz Olmuyor Gonlum Birakip Gitme Sakin

Acemasiran Goncasindan Gulsenin Bulbul Sikayet Eyledi

Hicaz Omrum Gule Bulbul Gibi

Tahirbuselik Bilmem Ne Zaman Derdime Derman Olcak Yar

Nihavend Hic Yildiz Yok Isik Yok Mehtab Da Yok Bu Gece

Nihavend Sen Benim Gonlumde Acan Son Guldun

Nihavend Yillarca Gonul Hatiranin Ugruna Yandi

Suzidil Saz Semaisi

Segah Bahari Oksuyor Ellerim

Kurdilihicazkar Nese Umdum Badeden

Saba Can Verme Gami Aska Sen

Kurdilihicazkar Hicri Canan Kan Getirdi

Acemasiran Atesi Askinla Cana

Suzinak Hicran Olsada Yoldas Her Seferinde

Ussak Azadi Gam Olmak Dili Mustaka Yakismaz

Bayati Birlikte Gecen Gunleri Mumkun Mu Unutmak

Hicaz Bilmem Sana Kavusmak Nasil Kismet Olacak

Acemkurdi Sevdami O Hulyali Gozun Rengi Yaratti

Muhayyerkurdi Sen Gul Dalinca Gonca Ban Dag Yolunda Yonca

Hicaz Sevmez Seni Hic Kimse Bilmis Ol

Sultaniyegah Peymaneme Mehtab Suzulup Doldugu

Buselik Omrumun Guzel Cagi Icimdeki Bin Heves

Nihavend Kalbimde Sonen Bir Atesi Dun Gece Esdin

Nihavend Gul Kokan Sunbul Kokan

Nihavend Nasil Olurmus Sabah Gokde Yildiz Sonmeden

Ussak Gonlumun Bir Hali Varki Gam Degil

Evc Cevrilir Basima Cihan Dar Olur

Huzzam Inleyen Kalbim Senin Askinla

Nisaburek Titrer Yuregim Ismini Ansam Kederinden

Yegah Ilahi Yine Dil Natini Soyler Muhammed

Nihavend Benim Guzel Gozlu Kuzum

Rast Gitdin Birakip Sevgimi Soldurmadi Yillar

Kurdilihicazkar Gittin Biraktin Beni Gurbet Ellerde

Kurdilihicazkar Nedendir Sevdigim Omrum

Bayati Aklim Perisan Hemdemim Divaneler

Isfahan Sun Sagari Saki Bana Mestane Desinler

Kurdilihicazkar Nazinda Senin Ozledigim Eski Cefa Yok

Buselik Surunen Ardindan Damenin Sanma

Bestenigar Derdi Aska Mubtela Bir Nay Bir Ben Bir Gonul

Kurdilihicazkar Nedir Gizli Gizli Ic Cekislerin

Hicazkar Gonca Acmaz Gul Olmaz

Nihavend Gamdan Azad Olmuyor Gonlum Benim

Nihavend Hic Sorma Sakin Sen Bana

Huseyni Dile Benden Ne Dilersen

Karcigar Neyse Mecnuna Leyla Bana Bil Sende Osun

Ussak Yalnizim Yalniz Artik Sensiz Su Gurbet Elde

Hicaz Sen Hiram Ettikce Karsimda

Nihavend Bugun Yine Gonlumun Bahcesinde

Kurdilihicazkar Benim Gonlum Bir Kelebek

Nihavend Bir Penbe Incisin Sen

Rast Zulfunun Zencirine Bend Eyledi Sahim Benim

Bayati Beni Oldur Fakat Aldatma Guzel

Nihavend Bin Gul Acan Bagindan

Huseyni Arzetmedigim Yare Meger Yare Mi Kaldi

Kurdilihicazkar Bitsede Hicranli Omrum

Kurdilihicazkar Bir Aldanistan Ibaret Butun Hayati Beser

Muhayyer Akibet Oldum Esirin Ben Senin

Suzidil Mehcur Olali Ol Guli Nadide Edadan

Nihavend Bahcemdeki Guller Gibi

Hicazkar Durmadan Kalbim Gibi Hic Yanarmisin

Muhayyerkurdi Bin Gulle Bahar Etmedesin Hayli Zamandir

Canfeza Terki Can Et Ey Gonul Dusme Canan Eline

Acemasiran Saz Semaisi

Sehnazbuselik Saz Semaisi

Bayatiaraban Dildarina Ne Taslar

Suzinak Nihali Gulseni Husnu Ezelsin

Segahmaye Yarab Belayi Ask Ile Kil Asina Beni

Muhayyerkurdi Canımdan Daha Cok Sevdim Ben Seni

Nikriz O Guzel Saçlarina Hercai Tak Demedim

Nihavend Bir Alev Bir Isik Senin Bakisin

Hicazkar Ben Esiri Dami Aski Zulfi Yarım

Hicazkar O Menekse Gozlerin Gonlumde Aglar Gibi

Huzzam Husranla Bu Gece Aglayan Gozlerim

Hicaz Leblerinde Kivrilan Bir Goncanin Al Rengi Var

Nihavend Sozume Cevap Vermemek

Muhayyerkurdi Bulbul Gibi Her Samu Seher