Ferahnâk Makamı

c-Güçlüsü: Genel olarak Ferahnâk makamının güçlüsü Nevâ perdesidir. Bu perde üzerinde Rast çeşnisiyle makamın yarım kararı yapılır. Fakat bâzı bestekârlar bu çok renkli makamı daha parlak bir hâle koymak için eserlerinde güçlü olarak Eviç perdesini kullanmışlardır. Bu sebeple tiz durak Eviç perdesinin üst tarafında da bir seyir alanına ihtiyaç doğmuştur. Bunu sağlamak için durak perdesindeki Ferahnâk beşlisi simetrik olarak tiz durak Eviç perdesi üzerine göçürülür.

d-Yeden’i: 1.çizgideki bakiye diyezli mi Acem Aşirân perdesidir.

e-Donanımı: Fa ve do için bakiye diyezi donanıma yazılır. Gerekli değişiklikler eser içinde gösterilir.

f-Perdelerin T.M.deki isimleri: Pestten tize doğru: Irak, Rast, Dügâh, Bûselik veya Segâh, Nim Hicaz veya Çargâh, Nevâ, Hüseyni, Acem veya Eviç, Gerdâniye, Muhayyer, Tiz Bûselik, Tiz Nim Hicaz’dır.

g-Dizisi: Ferahnak makamı dizisi, Irak perdesinde (yerinde) Ferahnak Beşlisi, Dügâh perdesinde Rast Dörtlüsü, Nim Hicaz perdesinde Hicaz Dörtlüsü ve Segâh perdesindeki Ferahnak Beşlisi seslerinin karışık kullanılarak birleşmesinden meydana gelir.

h-Dizinin Seyri: Ferahnak makamının seyrine genellikle dizinin üst tarafında bulunan seslerden başlanır. Neva perdesi üzerinde Rast Beşlisi halinde genişleme yapılarak Evic perdesinde asma kalışlar yapılır.

Ferahnak Beşlisinin sesleri kullanılarak dizinin orta seslerine inilir. Dügâh perdesinde Hicaz’lı kalış gösterilir.

Ferahnak Beşlisinin sesleri kullanılarak Irak perdesine inilir. Yedeni olan Acem Aşiran perdesi kullanılarak Irak perdesinde karar verilir.

Makama örnek bir eser: