Nikriz Makamı

c-Dizisi: Rast perdesinde Nikriz Beşlisi, Neva perdesi üzerinde Rast veya Bûselik Dörtlüsü ile meydana gelir.

d-Güçlüsü: Neva perdesidir.

e-Donanımı: Si için bakiye bemolü, fa ve do için bakiye diyezi donanıma yazılır. Gerekli değişiklikler eser içinde gösterilir.

f-Perdelerin T.M.deki isimleri: Pestten tize doğru: Rast, Dügâh, Dik Kürdi, Nim Hicaz, Nevâi Hüseyni, Eviç veya Acem, Gerdâniye, Muhayyer’dir.

g-Yeden’i: 1.aralıktaki bakiye diyezli fa Irak perdesidir. Tam karar sırasında yedenin önemi büyüktür.

h-Dizinin Seyri:Nikriz makamının seyrine genellikle Neva perdesi civarından başlanır. Dizinin üst tarafında bulunan Bûselik ve Rast Dörtlülerinin seslerinde dolaşılarak Güçlüde kalış gösterilir. Rast Dörtlüsü halinde çıkan dizi, çoğunlukla Bûselik Dörtlüsü halinde iner.

Genişleme seslerinin fazla kullanılmadığı Nikriz makamının seyri, Nikriz Beşlisi sesleri ile Yedeni olan Irak perdesi de gösterilerek, Rast perdesinde karar verir.

Not:Nikriz Beşlisi, basit makamlarda da gösterildiği gibi, Hicaz Dörtlüsünün baş tarafına bir tanini ses ilâvesiyle meydana gelir.

Hicaz Dörtlüsünün üst tarafına bir tanini ilâvesiyle beşlisinin elde edildiğini biliyoruz. Bu defa Hicaz Dörtlüsünün baş tarafına bir tanini ilâve edilerek (TSAS) Nikriz Beşlisi meydan gelir.

Makama örnek bir eser: