Nişâbûr Makamı

b-Seyri: Çıkıcıdır.

c-Dizisi: Yerinde Nişâbur dörtlüsüne 4. Derece Hüseyni perdesinde bir Kürdi dörtlüsünün 5.derece Acem perdesinde bir Çargâh dörtlüsünün ve 3.derece Nevâ perdesinde bir Bûselik dizisinin eklenmesinde meydana gelmiştir. Nişâbur beşlisi dörtlü olarak ele alınırsa, bu, tamâmen bir Uşşak dörtlüsüdür. Fakat Bûselik perdesi üzerinde bu dörtlü, tam K.S.T. aralıklarıyla ayrı bir çeşni hissi verir, ayrı bir kişiliğe sâhiptir.

d-Güçlüsü: 3.derece Nevâ perdesidir. Üzerinde Bûselik çeşnisi ve dizisi vardır.

e-Asma Karar Perdeleri: Hüseyni perdesinde Kürdi çeşnili asma karar yapılabilir. Ayrıca gerekirse Dügâh perdesinde Rast çeşnili, Rast perdesinde Pençgâh çeşnisiyle çok küçük asma kararlar yapılabilir. Nim Hicaz perdesinde de asma karar yapılabilir, fakat bu perdede herhangi bir çeşni meydana gelmez (Nim Hicaz perdesinde bir Segâh üçlüsü vardır, diyebiliriz).

f-Donanımı: Yalnız bakiye diyezli do Nim Hicaz donanıma yazılır. Gerekli diğer değişiklikler eser içinde gösterilir.

g-Perdelerin T.M.deki isimleri: Pestten tize doğru, Bûselik, Nim Hicaz, Nevâ, Hüseyni, Acem, Gerdâniye, Muhayyer, Sünbüle, Tiz Çargâh, Tiz Nevâ’dır.

h-Yeden’i: 2.aralıktaki lâ Dügâh perdesidir.

ı-Genişlemesi: Makam, tiz taraftan esâsen geniş bir bölgeye sâhiptir. Pest tarafta ise asma karar tarzında Dügâh perdesine Rast çeşnisiyle ve Rast perdesine Pençgâh çeşnisiyle inilebilir.

i-Seyir: Durak veya güçlü civârından seyre başlanır. Makamı meydana getiren çeşnilerde karışık gezinildikten sonra, Nevâ perdesinde Bûselik çeşnili yarım karar yapılır. Bu arada gereken yerlerde gerekli asma kararlar gösterilir. Nihâyet yine karışık gezinildikten sonra Bûselik perdesinde tam karar yapılır.

Not: Nişâbur makamı kendine has bir kişiliği olmasına rağmen, az kullanılmış bir makamdır.